Raport Future Health Index 2019

• Aż 82% polskich pacjentów, którzy nie posiadają dostępu do swoich danych medycznych (lub o tym nie wiedzą) chce mieć stały dostęp do swoich wyników i historii medycznej, w czym zdecydowanie przewyższamy średnią z 15 krajów (63%). Zaś 69% wśród osób mających dostęp do swoich danych medycznych deklaruje, iż chciałoby, aby dostęp do tych danych miał także ich lekarz.
• Już 77% lekarzy w Polsce korzysta przynajmniej z jednego rozwiązania w obszarze cyfrowych technologii medycznych lub aplikacji monitorujących stan zdrowia, pozycjonując Polskę na równi ze średnią 15 państw (78%).
• Obszarem do rozwoju jest wymiana danych między placówkami medycznymi. Bo chociaż 64% lekarzy w dużych (50-199 pracowników) i bardzo dużych (powyżej 200 pracowników) podmiotach leczniczych dzieli się informacjami medycznymi o stanie zdrowia pacjentów w obrębie własnej placówki, to tylko 11% z nich udostępnia takie dane na zewnątrz. Tu średnia 15 krajów wynosi kolejno 80% i 32%.

Digitalizacja: korzyści dla lekarzy

Według FHI 2019, w Polsce już ponad połowa lekarzy, którzy mają dostęp do historii pacjenta dzięki cyfrowym danym medycznym, wskazuje na ich pozytywny wpływ na jakość opieki nad pacjentem (62%) oraz satysfakcję z niej (54%), jak również wyniki pacjentów (56%). Co więcej prawie połowa lekarzy w Polsce radzi swoim pacjentom, by mierzyli podstawowe parametry zdrowotne takie, jak ciśnienie, aktywność ruchowa oraz dieta, korzystając z mobilnych aplikacji. Także 77% lekarzy w Polsce korzysta przynajmniej z jednego rozwiązania w obszarze cyfrowych technologii medycznych lub aplikacji mobilnych. Obszarem do poprawy jest wymiana danych między placówkami medycznymi. Obecnie 64% lekarzy w dużych (50-199 pracowników) i bardzo dużych (powyżej 200 pracowników) podmiotach leczniczych dzieli się informacjami medycznymi o stanie zdrowia pacjentów w obrębie własnej placówki, ale już tylko 11% z nich udostępnia takie dane na zewnątrz. Najczęściej wskazywane powody, dla których pracownicy służby zdrowia nie dzielą się danymi, to brak dostępu do systemów przesyłania danych (62%), brak interoperacyjności między systemami (55%), obawy związane z prywatnością i bezpieczeństwem danych (53% i 52%). Równocześnie polscy lekarze dostrzegają coraz więcej korzyści płynących z wykorzystania sztucznej inteligencji (AI). Aż 70% lekarzy czułoby się najbardziej komfortowo używając AI do monitorowania zdrowia pacjenta (średnia dla 15 krajów to 63%), zaś tylko 14% z nich używa AI do poprawy trafności diagnozy (średnia dla 15 krajów to 21%), i 16% do wykrywania nieprawidłowości w stanie zdrowia (średnia 21%).

– Jesteśmy świadkami historycznej transformacji opieki medycznej, która dokonuje się wskutek cyfryzacji medycyny. Jest to przełom podobny do tego, jaki znamy z okresu wynalezienia druku przez Johannesa Gutenberga w XV wieku – twierdzi dr n. med. Łukasz Kołtowski, kardiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, członek zarządu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz ekspert ds. nowych technologii i zdrowia cyfrowego. – Analizując wyniki opracowania, uwagę zwraca wysoka gotowość polskich profesjonalistów medycznych do korzystania z technologii cyfrowych w praktyce klinicznej. Prawie 2/3 z nich już dziś deklaruje monitorowanie przynajmniej jednego parametru zdrowotnego przy pomocy cyfrowych urządzeń medycznych w czym dorównujemy średniej badanych krajów. O 7% przewyższamy średni wynik 15 krajów pod względem oceny korzyści płynących z zastosowania sztucznej inteligencji do monitorowania zdrowia swoich pacjentów. Oczywiście, jest też nadal dużo do zrobienia, bo zaledwie 11% profesjonalistów medycznych współdzieli dane pacjentów z kolegami z innych placówek. Nie ma jednak wątpliwości, że wyniki tegorocznego raportu napawają optymizmem. Polska jest krajem otwartym na technologie cyfrowe w medycynie, chcą tego zarówno lekarze jak i pacjenci - to duża szansa dla poprawy jakości i bezpieczeństwa opieki medycznej w naszym kraju. Warto byśmy wykorzystali tę szansę – podkreśla Łukasz Kołtowski.

Pacjenci w centrum uwagi systemu opieki zdrowotnej – dostęp do danych i większa kontrola

Otwartość i potrzebę dostępu do danych medycznych widać wyraźnie również wśród pacjentów – aż 82% badanych, którzy wskazują, że nie mają (lub nie wiedzą czy mają) dostęp do swoich danych medycznych, chciałoby taki dostęp uzyskać. Natomiast 69% osób, z tych, którzy go posiadają, chce, by dostęp do ich danych medycznych miał zaangażowany w proces leczenia i diagnostyki personel. Co więcej aż 79% badanych w Polsce wskazało, że czasami, często lub zawsze używa cyfrowych technologii oraz mobilnych aplikacji monitorujących stan zdrowia w celu mierzenia przynajmniej jednego parametru zdrowia. Nadal jednak co trzecia osoba (36%) korzystająca z tego typu rozwiązań nigdy nie podzieliła się zebranymi danymi z lekarzem. 42% badanych dzieli się tego typu danymi w przypadku konkretnego zaniepokojenia lub problemu ze zdrowiem, 17% przekazuje je zawsze lub prawie zawsze podczas wizyty u lekarza, a 6% przesyła swoje wyniki na bieżąco (także między wizytami).

– Bez wątpienia nowoczesna, skuteczna i spersonalizowana opieka zdrowotna opiera się na cyfryzacji, digitalizacji oraz analizie danych. Dostęp do informacji zarówno dla pacjenta, jak i lekarza pozwala budować relacje oparte na zaufaniu i partnerstwie, jednocześnie usprawnia proces stawiania poprawnej diagnozy, planowanie leczenia i monitoring stanu zdrowia – mówi Beata Ambroziewicz, Prezes Polskiej Unii Organizacji Pacjentów „Obywatele dla Zdrowia”. – Niestety nadal duża część pacjentów chodzi do lekarza z teczkami pełnymi dokumentów, w których trudno się zorientować, nawet samym lekarzom. Mając na uwadze proces starzenia się społeczeństwa, wielochorobowość, czy swobodny wybór miejsca leczenia, zintegrowany dostęp do danych medycznych to konieczność. Dlatego wszyscy powinniśmy wspierać aktywności zmierzające do tworzenia takich interaktywnych narzędzi – dodaje Beata Ambroziewicz.

Liderzy digitalizacji: nauka od krajów rozwijających się
 

Kolejne edycje raportu Future Health Index pozwoliły wyłonić kraje z potencjałem do prześcignięcia innych państw we wdrażaniu cyfrowych technologii medycznych, które coraz częściej stają się elementem codziennych doświadczeń zarówno dla lekarzy, jak i dla pacjentów. Respondenci w Chinach, Arabii Saudyjskiej i Indiach przyznali, że chętniej podejmują działania związane z własnym zdrowiem i kontaktują się z lekarzem, mając dane na temat swoich wyników, które mogą sami monitorować. Taka sytuacja dotyczy 70% respondentów w Indiach, 74% w Arabii Saudyjskiej i aż 81% w Chinach – podczas gdy średnia dla 15 krajów to 47% (taki sam wynik zanotowała Polska). Dodatkowo, prawie połowa pacjentów z Chin (44%) i ponad 1/3 z Arabii Saudyjskiej (38%) wybrałaby zdalną konsultację z lekarzem w sprawie niewymagającej udzielenia pilnej pomocy medycznej. Dla porównania średnia wyniosła 27%.

– Future Health Index umożliwia nam porównanie krajów z różnych części świata i o różnym stopniu rozwoju w kontekście cyfrowej dojrzałości systemu opieki zdrowotnej – mówi Jan Kimpen, globalny dyrektor ds. medycznych w firmie Philips. – Nie ma alternatywy wobec transformacji cyfrowej w medycynie. Kraje, które w sposób zdecydowany i dynamiczny postawiły na innowacyjne rozwiązania technologiczne, odnoszą największe korzyści. Dotyczy to także pacjentów i ich szerokiego dostępu do własnych danych dot. stanu zdrowia. Wyniki tegorocznego badania Future Health Index utwierdzają nas w przekonaniu, że nowoczesne, cyfrowe metody ochrony zdrowia pozytywnie wpływają na współpracę i relację między pacjentem i lekarzem oraz jakość usług medycznych – podsumowuje Jan Kimpen.

Royal Philips