Philips Lumify
Przypadek kliniczny
Przypadek: Płyn w jamie opłucnowej
Po przyłożeniu sondy convexowej na wysokości linii pachowej tylnej uwidoczniono znaczną objętość płynu w prawej jamie opłucnowej. Płyn miał charakter bezechowy, nie stwierdzono w nim ani objawu sedymentacji, ani pasm łącznotkankowych. Nad płynem uwidoczniono obszar niedodmy z ucisku – fragment płuca o trójkątnym, regularnym kształcie przemieszczał się wraz z akcją oddechową, tworząc bardzo charakterystyczny obraz opisywany czasami jak „objaw meduzy”. W obrębie uciśniętego płuca nie uwidoczniono patologicznych artefaktów ani konsolidacji – nie stwierdzono wiec ultrasonograficznych cech zapalenia płuc. Wreszcie, wykonano orientacyjny pomiar odległości pomiędzy kopułą przepony a granicą obszaru niedodmy, prowadząc linię wzdłuż granicy ściany klatki piersiowej. Udowodniono, iż przemnożenie uzyskanej długości wyrażonej w centymetrach przez 90 pozwala na oszacowanie objętości płynu zgromadzonego w jamie opłucnowej. W opisywanym przypadku objętość płynu oszacowano na około 1200 ml.
Obecność płynu w jamie opłucnowej często utrudnia interpretację wyników badań radiologicznych klatki piersiowej. W opisie klasycznego badaniu RTG często spotykamy stwierdzenie „nie można wykluczyć zagęszczeń zapalnych nad płynem w jamie opłucnowej”. W przypadku pacjentów w wieku podeszłym lub pacjentów w ciężkim stanie, u których zdjęcie RTG wykonywane jest często w pozycji leżącej, płyn może rozlewać się na tylnej powierzchni klaki piersiowej. Wówczas utrudniona jest nie tylko interpretacja obrazu radiologicznego płuc, ale również bardzo trudne jest określenie rzeczywistej objętości płynu.
Bardzo użytecznym narzędziem jest w tym wypadku ultrasonografia płuc. Dowodzi tego chociażby przypadek 85-letniej kobiety z licznymi obciążeniami internistycznymi, w tym po przebytym w przeszłości udarze mózgu, z przewlekła niewydolnością serca oraz otępieniem wielonaczyniowym o umiarkowanym nasileniu. Pacjentka została przyjęta do oddziału chorób wewnętrznych z powodu duszności oraz stwierdzonej w RTG klatki piersiowej znacznej objętości płynu. Pacjentka nie była jednak w stanie samodzielnie utrzymać pozycji pionowej, zdjęcia RTG wykonano wiec w pozycji leżącej. Następnie jednak, już w oddziale chorób wewnętrznych, diagnostykę uzupełniono o badanie ultrasonograficzne płuc. Dzięki pomocy rodziny chorej możliwe było utrzymanie pacjentki przez kilka minut w pozycji półsiedzącej.
Badanie ultrasonograficzne okazało się więc nie tylko pomocne przy weryfikacji i uściśleniu pierwotnego rozpoznania, pozwoliło również na trafne oszacowania objętości płynu zgromadzonego w opłucnej, ułatwiło bezpieczne przeprowadzenie zabiegu torakocentezy, a następnie posłużyło do oceny skuteczności przeprowadzonej procedury. To znacznie więcej niż tylko możliwość wyznaczenie bezpiecznego miejsca do nakłucia ściany klatki piersiowej.
