W ostatnim czasie zainteresowanie przezklatkową ultrasonografią płuc (PBUP) w diagnostyce pediatrycznej rośnie. Jako dokładniejsze od badania rtg klatki piersiowej, badanie czasu rzeczywistego, nieobarczone narażeniem pacjenta na promieniowanie jonizujące okazuje się ważnym narzędziem w diagnostyce chorób układu oddechowego u dzieci. Liczne publikacje naukowe i dostępne badania kliniczne wskazują, iż w porównaniu do klasycznego badania rtg, przezklatkowa ultrasonografia płuc wykazuje nie tylko wyższą czułość diagnostyczną, ale również pozwala na wstępne określenie etiologii uwidocznionych zmian.
Należy podkreślić, że badanie ultrasonograficzne umożliwia obrazowanie zmian zapalnych położonych wyłącznie podopłucnowo. Co ciekawe zgodnie z dostępnym piśmiennictwem istotne klinicznie zmiany zlokalizowane w miąższu płuc w 90-98% mają kontakt z opłucną płucną, zatem są dostępne badaniu usg, co tylko potwierdza przydatność obrazowania płuc przy pomocy ultradźwięków. Udowodniono również, iż obszary konsolidacji miąższu o wymiarze poniżej 30mm w wymiarze podłużnym, zatem dobrze widoczne w badaniu usg, mogą być „nieme osłuchowo”, niemożliwe do stwierdzenia w klasycznym badaniu za pomocą stetoskopu.
Co znaczące PBUP umożliwia również obserwację ewolucji procesów zapalnych w płucach począwszy od początkowych, niecharakterystycznych zmian w miąższu tzw. zespołów śródmiąższowych, przez zespoły śródmiąższowo-pęcherzykowe odpowiadające wczesnym zmianom zapalnym, do dokonanej konsolidacji zapalnej włącznie. Ponadto w około 45-50% pozaszpitalnych zapaleń płuc w jamach opłucnowych stwierdzana jest obecność płynu, bądź bezpośrednio nad konsolidacją zapalną, bądź u podstawy płuca. W badaniu usg można uwidocznić minimalną objętość płynu w jamie opłucnej, sięgającą 5ml, dla porównania w badaniu rtg w pozycji stojącej jest to ok.150ml płynu.
W kontekście danych klinicznych ogromne znaczenie ma dostępność badania USG, które dzięki mobilnemu aparatowi ultrasonograficznemu ułatwia podjęcie decyzji terapeutycznych dotyczących pacjenta w trakcie wizyty w gabinecie lekarskim, czy jak w tym przypadku na wizycie domowej. Łączy się to z ograniczeniem czasu diagnostyki, szybszym podjęciem właściwych decyzji terapeutycznych, zmniejszeniem ilości powikłań samego procesu chorobowego, jak również skróceniu terapii. To właśnie czas od pierwszego kontaktu z pacjentem do momentu właściwego rozpoznania jednostki chorobowej, pełni niebagatelną rolę w terapii dzieci, szczególnie tych najmłodszych.
Piśmiennictwo:
- Pereda MA, Chavez MA, Hooper-Miele CC, Gilman RH, Steinhoff MC, Ellington LE, Gross M, Price C, Tielsch JM, Checkley W. Lung ultrasound for the diagnosis of pneumonia in children: a meta-analysis. Pediatrics. 2015 Apr;135(4):714-22
- Audette LD, Parent MC. BET 3: Bedside lung ultrasound for the diagnosis of pneumonia in children. Emerg Med J. 2016 Aug;33(8):589-92.
- Lovrenski J, Petrović S, Balj-Barbir S, Jokić R, Vilotijević-Dautović G. Stethoscope vs. ultrasound probe - which is more reliable in children with suspected pneumonia? Acta Med Acad. 2016 May;45(1):39-50.
- Jones BP, Tay ET, Elikashvili I, Sanders JE, Paul AZ, Nelson BP, Spina LA, Tsung JW. Feasibility and Safety of Substituting Lung Ultrasonography for Chest Radiography When Diagnosing Pneumonia in Children: A Randomized Controlled Trial. Chest. 2016 Jul;150(1):131-8
- Iorio G, Capasso M, De Luca G, Prisco S, Mancusi C, Laganà B, Comune V. Lung ultrasound in the diagnosis of pneumonia in children: proposal for a new diagnostic algorithm. PeerJ. 2015 Nov 10;3
