Recesja dziąseł i odsłonięte szyjki zębowe – przyczyny, objawy, metody leczenia i profilaktyka

Czym jest recesja dziąseł?

Recesja dziąseł to inaczej cofanie się lub zanik dziąseł. Brzeg dziąsła przemieszcza się w kierunku wierzchołka zęba i odsłania część korzenia. Problem cofania się dziąseł dotyczy osób w każdym wieku – w tym dzieci. Ryzyko rozwoju recesji dziąseł wzrasta wraz z wiekiem [1]. Ta choroba dziąseł może występować zarówno w obrębie jednego, jak i wielu zębów (recesje pojedyncze lub mnogie).

Odsłonięte dziąsła zwykle pojawiają się od strony policzkowej i wargowej, rzadziej przy języku i podniebieniu. Co ważne, w przypadku recesji dziąseł pogorszeniu ulega nie tylko estetyka (co wpływa na samoocenę), ale też zdrowie jamy ustnej. Schorzeniu często towarzyszy krwawienie dziąseł, nadwrażliwość, próchnica i ból podczas jedzenia. Każdy, kto zaobserwuje u siebie te objawy, powinien niezwłocznie udać się do stomatologa lub higienistki stomatologicznej.

Przeczytaj też: Zdrowe nawyki od najmłodszych lat

Przyczyny recesji dziąseł

Dziąsła są niezwykle wrażliwą tkanką, co sprawia, że wiele czynników może spowodować ich cofanie. Jakie są najczęstsze przyczyny recesji dziąseł?

• Uwarunkowania genetyczne – niektóre osoby mogą mieć predyspozycje genetyczne do recesji, np. cienki biotyp dziąseł.
• Uwarunkowania anatomiczne – np. budowa kości, zębów, tkanek miękkich.
• Czynniki patologiczne – np. urazy, płytka nazębna, zgrzytanie zębami, nawykowe zaciskanie szczęk, zapalenie przyzębia, czy też wada zgryzu.
• Nieprawidłowa higiena jamy ustnej – zbyt energiczne mycie zębów może doprowadzić do podrażnienia dziąseł i uszkodzenia ich przyczepu do powierzchni zębów, wskutek czego dziąsła będą się cofać.
• Kamień nazębny – regularne (raz na 6 miesięcy) usuwanie kamienia nazębnego to podstawa właściwej higieny jamy ustnej. Zalegający na zębach kamień może doprowadzić do cofania się dziąseł.
• Palenie papierosów – toksyny z tytoniu podrażniają dziąsła i zmniejszają ich ukrwienie.

Zwykle recesja dziąseł może pojawić się w wyniku kilku współistniejących przyczyn, dlatego ważna jest profilaktyka. 

Objawy recesji dziąseł

Do najbardziej zauważalnych objawów osuwania się dziąseł należy nieestetyczny wygląd zęba, który wydaje się nienaturalnie wydłużony. Proces cofania się dziąseł i zaniku ich tkanki wywołuje też często ból w trakcie jedzenia, krwawienie w obrębie dziąseł czy widoczne obniżenie linii dziąseł oraz odsłonięcie korzenia zęba. W poważnych stadium dochodzi do utraty zębów, ze względu na większą migrację zęba i brak przyczepności do przyzębia.

Charakterystycznym symptomem jest nadwrażliwość zębów na dotyk i temperaturę. Bolesne staje się spożywanie pokarmów bogatych w cukier czy picie zimnych napojów. Po pojawieniu się recesji dyskomfort sprawia nawet czyszczenie zębów. Te zmiany i dolegliwości pogłębiają się z czasem.

Metody leczenia recesji dziąseł

Istnieje kilka metod leczenia recesji dziąseł. Terapia odbywa się w gabinecie stomatologicznym. Wybór odpowiedniego leczenia cofnięcia dziąseł następuje w zależności od stopnia zaawansowania schorzenia. Do najczęściej spotykanych metod, które mają za zadanie powstrzymać recesję dziąseł, należą:

Zmiana szczoteczki na bardziej miękką lub usunięcie płytki nazębnej

Jeśli recesja nie jest zaawansowana, mogą być wystarczającymi sposobami leczenia.

Pokrycie recesji dziąsła materiałem kompozytowym

To zabieg, który niweluje nadwrażliwość i zakrywa odsłonięty korzeń zęba.

Wygładzenie korzenia zęba i usunięcie kamienia

Należy to zrobić powyżej i poniżej linii dziąseł.

Leczenie chirurgiczne

To leczenie, które stosuje się w zaawansowanych przypadkach cofnięcia się dziąsła. Zabieg chirurgiczny polega na przeszczepie dziąsła z innego miejsca jamy ustnej w celu zasłonięcia korzenia zęba.

Nieleczona, recesja dziąseł może mieć poważne konsekwencje i prowadzić do chorób przyzębia, zaniku dziąseł, a nawet utraty zębów. O tym, kiedy i jak wdrożyć odpowiednie leczenie, decyduje stomatolog. Nie próbuj leczyć recesji samodzielnie w domu. Możesz jednak wdrożyć działania profilaktyczne, dzięki którym zmniejszysz ryzyko cofnięcia się dziąseł w przyszłości. 

Jak powstrzymać recesję dziąseł?

Znasz już przyczyny recesji dziąseł i wiesz, jak wygląda leczenie. Jeśli chcesz mieć zdrowe zęby i dziąsła, musisz przede wszystkim dbać o higienę jamy ustnej. Regularnie wykonuj zabiegi takie jak usuwanie płytki nazębnej i kamienia, nie zaniedbuj leczenia stanów zapalnych dziąseł i korzystaj z profilaktycznych wizyt w gabinecie stomatologa.

O zęby dbaj też w warunkach domowych. Codziennie mycie zębów w prawidłowy sposób zapobiega nie tylko recesji dziąseł, ale też innym schorzeniom. Musisz przy tym pamiętać o odpowiedniej technice szczotkowania – zęby należy myć przy użyciu ruchów wymiatających, od szyjki zęba do jego korony. Wszelkie ruchy szorowania zębów nie są wskazane. Czyszczenie zębów wykonuj dwa razy dziennie przez dwie minuty przy użyciu odpowiednio dobranej pasty i szczoteczki.

Jaką szczoteczkę wybrać do codziennego mycia zębów? Szczoteczka soniczna to doskonałe urządzenie do codziennej higieny jamy ustnej, skutecznie doczyszczając zęby i przestrzenie międzyzębowe dzięki mikrobąbelkom wtłaczanym w trudno dostępne miejsca.

Szczoteczki Philips Sonicare pracują w oparciu o ruchy pulsacyjno-wymiatające z optymalną liczbą drgań na minutę, rekomendowaną przez ekspertów. Usuwają płytkę bakteryjną i przebarwienia, a dostępność różnych typów końcówek sprawia, że łatwo znajdziesz rozwiązanie dopasowane do stanu swoich dziąseł i zębów. Ponadto wrażliwy czujnik optyczny szczoteczki Philips Sonicare Prestige 9900 kontroluje siłę nacisku szczoteczki przez cały proces mycia zębów, co zapewnia ważny w przypadku nadwrażliwości komfort.

Dowiedz się, jak myć zęby szczoteczką soniczną, kup urządzenie i dbaj o swoje zęby i dziąsła.

Źródła:

[1] M. Dominiak, Porównanie skuteczności chirurgicznych metod leczenia recesji dziąsła, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Wrocław 2001 [https://ppm.umw.edu.pl/docstore/download/@UMWc4ba17a1d23b4aadb8a8f41ec2e65c4d/Dominiak%20Marzena-wcag.pdf ].