Objawy udaru słonecznego i przegrzania u dziecka

Udar słoneczny to bardzo poważny problem, który może dotknąć Twojego malucha zwłaszcza w upalne i słoneczne dni. Jakie są objawy przegrzania dziecka? Co możesz zrobić, by chronić swoją pociechę przed udarem? I w końcu – jak szybko pomóc przy udarze słonecznym u dzieci? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule.

Czym jest udar słoneczny u dziecka?

Piękne, słoneczne dni sprzyjają spędzaniu wolnego czasu na świeżym powietrzu, jednak warto pamiętać o tym, że w upały, pogoda może być wyjątkowo zdradliwa – dotyczy to zarówno dorosłych, jak i dzieci. Od nadmiaru słońca może bowiem dojść do odwodnienia, a także przegrzania organizmu, co stanowi realne niebezpieczeństwo dla człowieka.

Udar słoneczny u dziecka – czym jest?

Udar słoneczny nazywany bywa także porażeniem słonecznym. Występuje na skutek przegrzania organizmu w wyniku nadmiernej ekspozycji na słońce. Jest szczególnie groźny w przypadku dzieci – im młodsze dziecko, tym poważniejsze zagrożenie dla jego zdrowia, a nawet życia.

Wzrost temperatury ciała do poziomu przekraczającego 40°C prowadzi bowiem do zaburzenia pracy serca i układu nerwowego, obumierania komórek organizmu (w tym neuronów mózgu), niewydolności wielonarządowej, a nawet śmierci¹.

Udar słoneczny u dzieci i dorosłych dzieli się na udar klasyczny i wysiłkowy.

• Udar klasyczny

Udar klasyczny to nic innego jak udar w wyniku narażenia się na duże fale gorąca. Problem dotyczy przede wszystkim dzieci, ale także seniorów i osób chorych na cukrzycę. Ryzyko wystąpienia tego typu udaru wzrasta także u osób otyłych i z problemami sercowo-naczyniowymi.

• Udar wysiłkowy

Udar wysiłkowy natomiast najczęściej dotyczy osób wykonujących duży wysiłek fizyczny. Narażeni są na przykład sportowcy trenujący. w bardzo gorącym, a przy tym wilgotnym otoczeniu. Takie warunki, utrudniają odparowywanie potu, czyli naturalną regulację temperatury ciała.

Udar słoneczny u dziecka – fazy

Udar słoneczny u dziecka poprzedzony jest etapami wstępnymi. Pierwszya z nich to tzw. stres cieplny – objawia się widocznie pogorszonym nastrojem, i zmęczeniem. Kolejna faza pojawia się, jeśli ekspozycja na słońce się nie zmienia, co powoduje, że może dojść do niebezpiecznego podwyższenia temperatury ciała, czyli hipertermii (38-41°C)². Na tym etapie nasila się pragnienie, a w skrajnych przypadkach mogą pojawić się nudności i wymioty. W końcu, trzecim i ostatnim etapem jest udar cieplny.

Udar cieplny u dzieci – kiedy wzrasta ryzyko?

Najczęstszym powodem przegrzania u dziecka jest nadmierna ekspozycja na słońce.

Zagrożenie udarem cieplnym wzrasta, gdy jest ciepło, wilgotno, a Twoje dziecko jest aktywne, czyli biega lub bawi się. Nie oznacza to, że śpiący w wózku niemowlak jest bezpieczny. Dziecko w każdym wieku jest bardziej narażone na udar, jeśli jest ubrane nieadekwatnie do pogody, czyli zbyt ciepło. U maluszków dodatkową warstwą grzejącą może być kocyk.

Ryzyko udaru rośnie również wtedy, gdy dziecko nie jest wystarczająco nawodnione – brak odpowiedniej ilości płynów może doprowadzić do wzrostu temperatury ciała i tym samym stanu podgorączkowego.

Zapobiegliwi rodzice szczególną uwagę zwracają na główki i karki dzieci. To właśnie te miejsca są najbardziej narażone na bezpośrednie działanie słońca. Pamiętać należy, że główka niemowlaka nie jest wystarczająco pokryta włosami, by była naturalnie chroniona przed promieniami słońca. Konieczna jest więc czapka, kapelusz, przydać może się też chustka lub niewielka parasolka, która zapewni dziecku nieco cienia. U małych dzieci mechanizmy odpowiedzialne za termoregulację organizmu nie są jeszcze w pełni rozwinięte – w rezultacie maluch nie może się pocić (i tym samym chłodzić) tak samo skuteczne, jak dorośli.

To ważne!

W czasie upałów zadbaj o to, aby Twoje dziecko w godzinach największego nasłonecznienia (10:00-15:00) zostało w domu lub jak najwięcej przebywało w zacienionych miejscach.

Przeczytaj również:

>> Temperatura w pokoju noworodka
>> Najczęstsze problemy zdrowotne występujące u dzieci

Objawy przegrzania u dziecka

Do najbardziej charakterystycznych objawów udaru słonecznego u dziecka należy gorączka oraz bóle i zawroty głowy, którym może towarzyszyć płacz. Zauważysz również, że Twoja pociecha jest zmęczona, zaniepokojona, apatyczna i pozbawiona energii bardziej niż zwykle, a jej skóra jest zaczerwieniona lub nawet poparzona. Typowym sygnałem są również nudności i wymioty, do których dochodzi dość często w następstwie udaru słonecznego. Pojawić mogą się także dreszcze, wyraźnie przyspieszony oddech i podwyższone ciśnienie krwi. Na tym jednak nie koniec, ponieważ niekiedy w następstwie przegrzania, u dziecka może dojść do majaczenia, zaburzeń świadomości, a nawet śpiączki.

Udar słoneczny u dziecka – pierwsza pomoc

Jeśli zauważysz u dziecka objawy, które mogą świadczyć o udarze słonecznym, działaj natychmiast! W przypadku utraty przytomności, wezwij pogotowie i staraj się pomóc według poniższych wskazówek, zanim przyjedzie pomoc.

1. Przenieś dziecko w chłodne i zacienione miejsce z dostępem do świeżego powietrza.

2. Zdejmij maluchowi ubranka.

3. NIE PODAWAJ dziecku leków obniżających gorączkę. Zamiast tego zastosuj chłodne okłady z mokrego ręcznika lub pieluchy tetrowej. Zimne kompresy połóż przede wszystkim na czoło, kark i szyję malucha.

4. Podaj dziecku wodę.

5. Jeśli masz taką możliwość, przygotuj chłodną kąpiel.

6. Aby przywrócić maluchowi prawidłowe krążenie krwi, masuj jego rączki i nóżki.

7. Schładzanie dziecka kontynuuj do czasu, gdy jego temperatura spadnie do 38°C. Potem pozostaje Wam poczekać na lekarza.

Powrót do pełni sił po przebytym udarze słonecznym jest uzależniony między innymi od wieku dziecka - zazwyczaj trwa on od 24 godzin do nawet kilku dni.

To również może Cię zainteresować:

>> Dlaczego niemowlę ciągle płacze? Powody i rodzaje płaczu

>> Purpurowy płacz - jak poradzić sobie z histerycznym płaczem niemowlaka?

>> Skaza białkowa u niemowlaka - objawy