10 trendów technologicznych w opiece zdrowotnej w 2025 roku

W obliczu ciągłych niedoborów personelu i rosnących potrzeb pacjentów, organizacje działające w systemie opieki zdrowotnej na całym świecie są zmuszone do zmiany sposobu i miejsca świadczenia opieki. Rośnie również świadomość wpływu sektora na środowisko. Poniżej przedstawiamy 10 innowacyjnych trendów technologicznych w opiece zdrowotnej, które pomogą zapewnić lepszą, zrównoważoną opiekę większej liczbie osób.

Jako Philips na bieżąco identyfikujemy aktualne trendy i potrzeby, które stanowią punkt wyjścia dla naszych innowacji łączących troskę o zdrowie ludzi z troską o planetę. W 2025 r. będziemy świadkami kontynuacji i wzmocnienia kilku zjawisk zapoczątkowanych w latach ubiegłych – dalszej intensywnej digitalizacji z naciskiem na rozwój algorytmów sztucznej inteligencji, czy przenoszenia w coraz większym stopniu świadczeń poza mury szpitala. Jednocześnie spodziewamy się wzmożonej współpracy w zakresie budowania odporności systemów ochrony zdrowia i ograniczenia śladu węglowego. Małoinwazyjne zabiegi oraz opieka oparta na coraz większej ilości danych dotyczących zdrowia będą zmieniać istotnie sposób świadczenie opieki nad pacjentami. Z przyjemnością dzielimy się naszą analizą i zachęcamy do pogłębienia tematu i szczegółowego zapoznania się z poniższym artykułem Philips - Michał Szczechula, General Manager Health Systems Poland, Philips.

1. Generatywna sztuczna inteligencja: wirtualny asystent pozwalający oszczędzić czas

W związku z niedoborami personelu, liderzy opieki zdrowotnej zwracają się ku automatyzacji, aby zmniejszyć obciążenie pracowników ochrony zdrowia. Raport Philips Future Health Index 2024 dla Polski wykazał, że 94% ankietowanych liderów ochrony zdrowia uważa, że automatyzacja ma kluczowe znaczenie dla rozwiązania problemu niedoboru personelu poprzez odciążenie od wykonywania powtarzalnych zadań i procesów.

Taki sam odsetek uważa, że automatyzacja umożliwi personelowi medycznemu pracę na najwyższym poziomie.Generatywna sztuczna inteligencja, czyli wykorzystanie AI do tworzenia nowych, wartościowych danych i informacji, pojawiła się jako potężne narzędzie wspierające ten trend technologiczny, obiecując zwiększenie produktywności lekarzy w sposób, który jeszcze kilka lat temu wydawał się niemożliwy. Nic dziwnego, że 85% liderów opieki zdrowotnej na całym świecie już inwestuje lub planuje zainwestować w ciągu najbliższych trzech lat w generatywną sztuczną inteligencję. Spodziewamy się, że trend ten przyspieszy w 2025 r., ponieważ sektor nadal bada sposoby na zwiększenie wydajności przepływu pracy dzięki tej technologii.

Ponadto już dziś generatywna sztuczna inteligencja może funkcjonować jako wirtualny asystent, oszczędzając cenny czas pracowników medycznych, wykorzystując duże modele językowe do organizowania notatek klinicznych i upraszczania sposobów przekazywania informacji o pacjencie między zespołami. W obszarach takich jak opieka nad chorymi na raka, generatywna sztuczna inteligencja może zmienić zasady gry, podsumowując obszerne raporty zdrowotne, aby zapewnić zespołom opieki natychmiastowy wgląd w historię pacjenta. Mogłaby również przyspieszyć raportowanie i tłumaczyć złożone informacje medyczne na powszechnie stosowane terminy, pomagając bardziej zaangażować pacjentów w ich proces leczenia.

2. Uproszenie skomplikowanej diagnostyki dzięki sztucznej inteligencji

Chociaż sztuczna inteligencja może znacznie usprawnić zadania administracyjne i zwiększyć zaangażowanie pacjentów, jej rola w opiece zdrowotnej wykracza poza automatyzację - może wspierać pracowników ochrony zdrowia w innych obszarach. Przy niedoborze doświadczonego personelu w wielu systemach opieki zdrowotnej na całym świecie, sztuczna inteligencja może pomóc uprościć złożoną diagnostykę, umożliwiając mniej doświadczonym specjalistom zapewnienie wysokiej jakości opieki.

Na przykład ostatnie postępy w AI sprawiły, że tomografia komputerowa serca jest łatwiejsza w użyciu, dzięki czemu jest dostępna dla większej liczby placówek zapewniając lepszą opiekę kardiologiczną większej liczbie pacjentów. Ponadto mniej doświadczeni technicy mogą polegać na zdalnych konsultacjach i szkoleniach z bardziej doświadczonymi kolegami. Podobnie, wbudowanie sztucznej inteligencji w systemy ultrasonograficzne pozwala lekarzom na pewniejsze i skuteczniejsze wykrywanie, diagnozowanie i monitorowanie chorób serca.

Włączenie AI do terapii przeciwnowotworowych może poprawić opiekę nad pacjentami poprzez zmniejszenie ryzyka chorób serca, związanych z leczeniem takim jak radioterapia i chemioterapia. Badania pokazują, że osoby dorosłe, które przeżyły różnego rodzaju nowotwory, mają o 37% wyższe ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych [1]. Najnowsze technologie oparte na AI mogą szybko wykrywać oznaki kardiotoksyczności na wczesnym etapie procesu leczenia poprzez automatyzację i przyspieszenie pomiarów echokardiograficznych. Lepsza odtwarzalność i krótszy czas badania sprawiają, że proces ten jest bardziej wydajny i niezawodny, zmniejszając ryzyko opóźnień w leczeniu. To dobra wiadomość dla pacjentów chorych na raka, którzy w przeciwnym razie mogliby stanąć w obliczu poważnych problemów kardiologicznych w trakcie rekonwalescencji.

3. Cicha rewolucja w chirurgii

Cicha rewolucja w chirurgii postępuje - małoinwazyjne zabiegi coraz częściej zastępują tradycyjne operacje otwarte. Małoinwazyjne procedury zmieniają również sposób, w jaki lekarze leczą choroby układu krążenia, oferując pacjentom szybszy powrót do zdrowia, mniejszy ból i mniejszą liczbę powikłań.

Wraz z wprowadzeniem nowych technologii w opiece interwencyjnej, małoinwazyjne zabiegi stały się bardziej zaawansowane, ale także coraz bardziej złożone. Lekarze muszą zbierać i analizować dane z wielu źródeł, takich jak obrazy rentgenowskie 2D na żywo, ultrasonografia 3D, ultrasonografia wewnątrznaczyniowa (IVUS) oraz pomiary przepływu wieńcowego FFR lub iFR. A wszystko to przy jednoczesnym ścisłym monitorowaniu pacjenta. Dlatego integracja systemów, oprogramowania i urządzeń staje się coraz ważniejsza i pozwala kardiologom interwencyjnym leczyć pacjentów z większą kontrolą i pewnością siebie na każdym etapie małoinwazyjnych zabiegów kardiologicznych.

Najnowsze innowacje w terapii obrazowej oferują również wyjątkową możliwość rozszerzenia dostępu do ratującej życie opieki nad pacjentami z udarem mózgu. Co dwie sekundy ktoś na świecie doznaje udaru. Jest on drugą najczęstszą przyczyną zgonów i główną przyczyną długotrwałej niepełnosprawności. Jednak mniej niż 5% światowej populacji ma dostęp do mechanicznej trombektomii - małoinwazyjnej metody leczenia o wysokiej skuteczności [2]. Rozszerzenie dostępu poprzez zwiększenie liczby szpitali gotowych do leczenia udaru mózgu i szkolenie pracowników ochrony zdrowia w zakresie najnowszych technik interwencyjnych to cel, w który zaangażowała się firma Philips we współpracy ze Światową Organizacją Udaru Mózgu.

4. Pełny obraz pacjenta w intensywnej terapii

W intensywnej terapii czas ma kluczowe znaczenie - a zawsze jest go za mało. Personel medyczny często traci cenny czas na zbieranie danych pacjenta z różnych źródeł. Podejście oparte na otwartym ekosystemie monitorowania pacjentów może pomóc w przezwyciężeniu tego wyzwania, umożliwiając swobodny przepływ danych między rozwiązaniami różnych dostawców. Dzięki temu powstaje ujednolicona, standardowa historia pacjenta, którą można przeglądać z dowolnego miejsca w placówce.

W 2025 roku należy spodziewać się dalszych postępów w monitorowaniu pacjentów opartym na podejściu otwartego ekosystemu w technologiach medycznych. Integracja urządzeń medycznych i neutralna względem dostawców interoperacyjność w intensywnej terapii już teraz pomagają placówkom medycznym zwiększać wydajność kliniczną i dokładność danych, jednocześnie pozwalając personelowi skupić się na opiece nad pacjentem. Rozwijanie wspólnych standardów interoperacyjności we współpracy z partnerami branżowymi dodatkowo wzmocni to podejście, umożliwiając systemom i urządzeniom „rozmawianie tym samym językiem” i jeszcze łatwiejsze udostępnianie informacji o pacjentach.

Dzięki przełamaniu silosów danych będziemy świadkami dalszego rozwoju algorytmów, które mogą wspierać personel medyczny w przewidywaniu i zapobieganiu niepożądanym zdarzeniom u pacjentów. Dopiero zaczynamy odkrywać potencjał zaawansowanej analityki w intensywnej terapii, wykorzystując inteligentne reguły do dostarczania  zespołom opieki alerty o nadchodzących zdarzeń. W przyszłości sztuczna inteligencja będzie oferować coraz bardziej spersonalizowane zalecenia, porównując pełną historię pacjenta z tysiącami podobnych przypadków, aby pomóc w wyznaczeniu najlepszego postępowania wobec każdego pacjenta.

5. Środowisko domowe jako nowe miejsce dla zaawansowanej opieki nad pacjentem

Podczas gdy wcześniejsze trendy technologiczne w ochronie zdrowia koncentrują się na poprawie opieki szpitalnej, równie istotnym kierunkiem, który zyska na znaczeniu w 2025 roku jest kontynuacja przenoszenia świadczeń poza mury szpitala. Programy opieki domowej dla pacjentów wymagających opieki doraźnej zyskują coraz większą popularność, umożliwiając świadczenie wysokiej jakości usług zdrowotnych w miejscu pobytu pacjenta, a nie tylko w tradycyjnych warunkach szpitalnych.

Zdalne monitorowanie pacjentów odgrywa kluczową rolę, umożliwiając opiekę nad pacjentem na odległość oraz dostęp do danych w czasie rzeczywistym. Wykazano, że zdalny monitoring skutecznie przyczynia się do zmniejszania liczby ponownych hospitalizacji pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak zastoinowa niewydolność serca. Jest również coraz częściej stosowany w monitorowaniu pooperacyjnym pozwalając na wcześniejsze i bezpieczne wypisania pacjenta ze szpitala. Dzięki temu placówki medyczne mogą zwolnić zajmowane łóżka dla tych, którzy pilnie ich potrzebują, podczas gdy wypisani pacjenci dochodzą do siebie w sprzyjającej atmosferze zacisza domowego.

6. Telemedycyna – opieka zdrowotna na wyciągnięcie ręki

Wykorzystanie wirtualnej opieki wzrosło podczas pandemii COVID-19. Obecnie oferuje ona możliwość na zrewolucjonowanie sposobu świadczenia usług medycznych na całym świecie, poprawiając wyniki leczenia, szczególnie w miejscach o ograniczonych zasobach. Zapewnienie opieki bezpośrednio pacjentom w społecznościach lub regionach niedostatecznie rozwiniętych pod względem medycznym jest istotną częścią poprawy dostępu, równości i przystępności usług zdrowotnych.

Od zdalnego monitorowania pacjentów i ultrasonografii w miejscu opieki po konsultacje wideo w czasie rzeczywistym i nie tylko - telemedycyna zwiększa potencjał opieki zdrowotnej, aby dotrzeć do większej liczby osób, bez względu na to, gdzie się znajdują. Może również zmniejszyć potrzebę wizyt u specjalistów, ponieważ lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mogą rozwiązać aż 40% problemów dzięki wsparciu specjalistów korzystając z telemedycyny [3].

Na przykład, możliwości telemedycyny pozwalają radiologom ultrasonografistom i pacjentom znajdującym się w oddalonych lokalizacjach na połączenie wirtualne w celu omówienia w czasie rzeczywistym wyników badań USG. Te bardziej odległe lokalizacje oferują te same świadczenia co główne ośrodki – bez konieczności spędzania wielu godzin w podróży. Podobnie cyfryzacja, informatyka i sztuczna inteligencja poprawiają jakość i dostępność opieki położniczej w krajach o niskich dochodach i w zaniedbanych społecznościach. Dzięki AI, analiza obrazów z przenośnego ultrasonografu nie wymaga już zaawansowanych umiejętności operatora, co znacząco zmniejsza potrzebę długotrwałego szkolenia, aby przeprowadzić badanie.

Telemedycyna jest obecnie stosowana na całym świecie. Na przykład, dostawcy usług medycznych w Indonezji - która jako największy na świecie kraj składający się wyłącznie z wysp, stoi w obliczu wyjątkowych wyzwań związanych z dostępnością usług zdrowotnych - wykorzystują cyfrową transformację zdrowia w celu poprawy dostępności i jakości opieki zdrowotnej, zgodnie z rządową strategią ochrony zdrowia. Telemedycyna, zdalne monitorowanie pacjentów i sztuczna inteligencja to jedne z narzędzi, które kraj ten będzie wykorzystywał do zapewnienia pacjentom opieki, nawet w odległych miejscach.

7. Cyfrowe zdrowie i dane napędzają nowoczesne rodzicielstwo

Nowoczesne rodzicielstwo nabrało zdecydowanie cyfrowego charakteru dzięki integracji inteligentnych urządzeń i aplikacji z rutynową opieką nad dziećmi. Rodzice mają teraz bezprecedensowy dostęp do danych, które mogą pomóc im w podejmowaniu świadomych decyzji i uzyskiwaniu pewności, co do ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia dziecka. Rośnie zainteresowanie technologiami opartymi na sztucznej inteligencji, które nie tylko zapewniają możliwości monitorowania, ale także dostarczają predykcyjnych informacji na temat wzorców zachowania dziecka.

W 2025 r. spodziewamy się, że coraz większa liczba rodziców - zwłaszcza tych, którzy zostali nimi po raz pierwszy - będzie korzystać z aplikacji i zdalnych urządzeń, aby mieć oko na swoje dzieci. Nasze badania wykazały, że 80% rodziców w Stanach Zjednoczonych i 79% rodziców w Europie jest otwartych na korzystanie z urządzeń do noszenia i inteligentnych technologii [4,5], co pokazuje rosnące zainteresowanie wdrażaniem rutynowych czynności opiekuńczych opartych na danych, w celu wspierania bezpieczeństwa i zdrowia ich dzieci.

Gospodarstwa domowe stają się coraz bardziej połączone dzięki wprowadzeniu inteligentnych systemów domowych, które umożliwiają rodzicom wygodny dostęp do funkcji, takich jak kanały wideo i audio na telefonach lub komputerach. Inteligentne urządzenia do noszenia, takie jak skarpetki, smoczki i urządzenia monitorujące, mogą dostarczać w czasie rzeczywistym informacje na temat aktywności dziecka lub jego parametrów życiowych, w tym wzorców oddechowych, temperatury ciała i tętna. Niektóre nianie oparte na AI mogą pomóc opiekunom interpretować płacz niemowlęcia, umożliwiając szybsze reagowanie na głód i inne potrzeby.

Oczywiste jest, że cyfrowe narzędzia zdrowotne zmieniają współczesne rodzicielstwo w niezwykły sposób. I choć te inteligentne technologie nie zastępują aktywnej, praktycznej opieki, urządzenia te mogą dostarczać przydatne informacje, jednocześnie zapewniając rodzicom spokój ducha.

8. Innowacje dla zrównoważonego rozwoju – zrównoważona sztuczna inteligencja

Jak podkreślono w kilku powyższych trendach, sztuczna inteligencja ma ogromny potencjał, aby przekształcić opiekę zdrowotną, zwiększyć wydajność i poprawić jakość życia pacjentów. A teraz sztuczna inteligencja zaczyna również pomagać firmom - w tym opieka zdrowotna odpowiada za 4,4% globalnej emisji CO2 [6] - więcej niż branża lotnicza czy transportowa. Sztuczna inteligencja może pomóc analizować łańcuchy dostaw i identyfikować obszary wymagające poprawy, zmniejszać ilość odpadów lub usprawniać zarządzanie infrastrukturą. Efektywność operacyjna to dopiero początek. AI już teraz pomaga również zwiększyć szybkość obrazowania, przekładając się na niższe zużycie energii potrzebnej na skanowanie pacjenta. To, w jaki sposób można wykorzystać sztuczną inteligencję do zmniejszenia globalnych emisji z opieki zdrowotnej oraz negatywnego wpływu sektora na środowisko, jest obszarem o dużym potencjale na rok 2025 i kolejne lata.

Wraz z powszechnym przyjęciem sztucznej inteligencji mogą pojawiać się niezamierzone konsekwencje w postaci znaczącego wpływu tej technologii na środowisko. Rośnie świadomość potrzeby zrównoważonych innowacji i modeli AI. Systemy opieki zdrowotnej zastanawiają się obecnie, w jaki sposób sztuczna inteligencja może zwiększać ich ślad węglowy, podczas gdy programiści zajmują się tworzeniem bardziej zrównoważonych modeli AI.

Dlaczego? Ponieważ rozwiązania cyfrowe wymagają znacznych ilości energii i materiałów do generowania, przetwarzania i przechowywania danych, a także wody do chłodzenia intensywnie nagrzewających się centrów danych - wszystko to przyczynia się do emisji dwutlenku węgla przez opiekę zdrowotną. W rzeczywistości zużycie energii przez sztuczną inteligencję rośnie rocznie od 26% do 36%, a zużycie energii przez centra danych może się potroić w ciągu czterech lat [7]. Kolejną ważną kwestią, którą należy wziąć pod uwagę, są e-odpady. Oczekuje się, że generatywna sztuczna inteligencja wygeneruje do 2,5 miliona ton e-odpadów do 2030 roku [8]. W miarę cyfryzacji opieki zdrowotnej firmy zdają sobie sprawę, że zarządzanie i minimalizowanie zapotrzebowania na energię, materiały i wodę dla sztucznej inteligencji będzie miało zasadnicze znaczenie dla zapewnienia jak najmniejszego wpływu na środowisko.

9. Współpraca w celu zmniejszenia emisji w łańcuchu dostaw

Zdecydowana większość śladu węglowego w opiece zdrowotnej - 71% pochodzi z łańcuchów dostaw poprzez produkcję, transport i utylizację towarów i usług [9]. W rzeczywistości oczekuje się, że zmniejszenie emisji z zakresu 3 będzie miało siedmiokrotnie większy wpływ niż samo obniżenie emisji firmy. Organizacje opieki zdrowotnej w coraz większym stopniu zdają sobie sprawę z tego, jak ważne jest zajęcie się emisjami w łańcuchu dostaw nie tylko ze względu na nadchodzące przepisy rządowe i zmniejszenie ogólnego wpływu na środowisko, ale także ze względu na własne wyniki finansowe. Współpracują one z partnerami w ramach swoich łańcuchów wartości, aby wdrażać zmiany.

Większa przejrzystość i zrównoważony proces decyzyjny już teraz stają się ważnymi czynnikami w łańcuchach dostaw, od projektowania produktów w obiegu zamkniętym po współpracę z dostawcami. Według raportu Future Health Index 2024, w Polsce w ciągu najbliższych trzech lat 48% liderów ochrony zdrowia planuje wdrożyć zrównoważone zamówienia, uwzględniając urządzenia produkowane w obiegu zamknięty. Niektóre firmy, takie jak Philips, współpracują bezpośrednio ze swoimi dostawcami, aby zapewnić, że spełniają oni normy środowiskowe i przyjmują zrównoważone praktyki. Ten rodzaj odpowiedzialnego pozyskiwania towarów i usług może mieć pozytywny wpływ na cały łańcuch wartości opieki zdrowotnej.

Tymczasem przyjęcie praktyk cyrkularnych, które kładą nacisk na mniejsze, dłuższe i ponowne wykorzystanie materiałów, jest kolejnym sposobem, w jaki zarówno organizacje opieki zdrowotnej, jak i ich dostawcy znacznie zmniejszają zużycie surowców i ilość odpadów. Jednym z przykładów jest odnawianie. Zarówno odnowione produkty konsumenckie, jak i odnowione urządzenia medyczne, w tym systemy terapii obrazowej i skanery MRI, oferują zrównoważone i opłacalne alternatywy bez uszczerbku dla wydajności. Oczekuje się, że rynek odnowionych urządzeń medycznych wzrośnie z 17,05 mld USD w 2024 r. do 30,78 mld USD do 2029 r. [10]. Podejmując wspólne wysiłki, organizacje opieki zdrowotnej mogą znacznie zmniejszyć swój wpływ na środowisko.

10. Technologia wsparciem do budowy odpornych systemów ochrony zdrowia oraz przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym. 

W obliczu coraz większych wyzwań związanych ze zmianami klimatu konieczne jest pilne zwiększenie gotowości szpitali i systemów opieki zdrowotnej. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, zmiany klimatu już teraz wpływają na zdrowie w wielu aspektach, takich jak zgony i choroby spowodowane falami upałów, suszami, powodziami, zanieczyszczeniem powietrza, pożarami i wieloma innymi [11]. Wiele placówek medycznych odnotowuje rosnącą liczbę pacjentów z problemami zdrowotnymi wynikającymi z tych zjawisk, jednak nie wszystkie są przygotowane na taki napływ. Problemy wykraczają poza samą opiekę nad pacjentami – systemy ochrony zdrowia muszą również uwzględnić wpływ zmian klimatu na swoje działania i infrastrukturę.

W 2025 roku, gdy globalna dyskusja coraz bardziej skupi się na tym temacie, spodziewamy się, że technologie medyczne odegrają kluczową rolę w przygotowaniu sektora ochrony zdrowia na rosnące wyzwania. Jednym ze sposobów jest rozwój odpornej infrastruktury, która zapewni ciągłość i skuteczność opieki zdrowotnej nawet w obliczu katastrof klimatycznych. Obejmuje to przejście placówek medycznych na odnawialne źródła energii oraz wdrażanie zrównoważonych praktyk, które zmniejszą ich ślad węglowy i koszty operacyjne.

Pojawiają się również możliwości zwiększenia liczby programów szkoleniowych i edukacyjnych, które dostarczą pracownikom ochrony zdrowia wiedzę i umiejętności niezbędne do radzenia sobie z napływem przypadków chorób wektorowych oraz tych związanych z upałami. Dodatkowo systemy wczesnego ostrzegania mogą umożliwić szybką reakcję, minimalizując ryzyko zdrowotne, a wzmocnienie społecznych programów zdrowotnych pomoże poprawić profilaktykę oraz zarządzanie schorzeniami wrażliwymi na zmiany klimatyczne na poziomie lokalnym.

Poprzez wdrażanie takich inicjatyw sektor ochrony zdrowia może lepiej dostosować się do skutków zmian klimatu i zapewnić zdrowszą przyszłość dla wszystkich.