Dobre żarówki, złe żarówki

Co decyduje o jakości żarówki halogenowej?

Choć może to nie być oczywiste, żarówki samochodowe to produkty o wysokim poziomie precyzji. W przeciętnym gospodarstwie domowym żarówka oświetla przestrzeń w promieniu zaledwie kilku metrów, natomiast żarówka samochodowa w połączeniu z odbłyśnikiem musi przenieść wiązkę światła precyzyjnie na drogę na odległość ponad 50 m.

Za chwilę dowiesz się, dlaczego jakość produkcji odgrywa tak istotną rolę i dlaczego żarówki słabej jakości mają istotny wpływ na bezpieczeństwo na drodze — nawet jeśli uzyskały znak zgodności E.

Wymagania wynikające z normy ECE R37

Halogenowe żarówki samochodowe są produkowane i zatwierdzane zgodnie z wymogami prawnymi (norma ECE R37). Specyfikacje obejmują dopuszczalny strumień świetlny w lumenach, pobór energii elektrycznej oraz wszystkie wymiary szklanej żarówki i jej podstawy. Specyfikacje te mają na celu zagwarantowanie, na przykład, że każda zatwierdzona żarówka H7 będzie pasować do każdego reflektora przeznaczonego do żarówek H7 oraz że ten zestaw będzie zapewniał właściwą wiązkę światła.

Ilustracja 1: dobra geometria żarówki z żarnikiem dokładnie w punkcie ogniskowym reflektora

Oprócz strumienia świetlnego szczególnie ważna jest geometria żarówki. W nowoczesnych reflektorach o dowolnym kształcie światło z żarnika skupia się na drodze dzięki wykorzystaniu rozmaicie ustawionych elementów odblaskowych. Taki system może działać poprawnie tylko wtedy, gdy żarnik znajduje się dokładnie we właściwym miejscu. Dopuszczalna tolerancja umiejscowienia żarnika w żarówce H7 wynosi zaledwie 0,2 mm — zawsze w odniesieniu do pierścienia regulacyjnego, który osadza żarówkę w reflektorze.

Na rysunku przedstawiono uproszczony schemat ścieżki wiązki światła z reflektora ze zwierciadłem parabolicznym. Wiązki są emitowane równolegle tylko wtedy, gdy żarnik znajduje się dokładnie w punkcie ogniskowym.

Rozróżnianie dobrych i złych żarówek

Oczywiste jest, że żarówki produkowane przez markowych producentów, takich jak Philips, którzy oferują również oryginalne wyposażenie, spełniają najsurowsze wymagania normy ECE R37 — a wewnętrzne firmowe specyfikacje są jeszcze surowsze. Dotyczy to również bardzo precyzyjnego procesu produkcji oraz wyjątkowo rygorystycznych inspekcji jakości.

Testy porównawcze przeprowadzane przez czasopisma samochodowe wielokrotnie wykazywały, że wiele żarówek wyprodukowanych z wykorzystaniem tanich technik produkcyjnych nie spełnia tak wysokich standardów, a błędy w geometrii są głównym problemem. W rezultacie wiązka światła jest nieprecyzyjna, zasięg jest znacznie krótszy lub występuje oślepienie (prezentowane na dwóch ilustracjach za pomocą zwierciadła parabolicznego). Jeśli żarnik znajduje się zbyt daleko od zwierciadła, wiązka światła jest zbyt krótka. Jeśli natomiast żarnik jest zbyt blisko, rzuca światło, które oślepia.

Ilustracja 2: zła geometria żarówki — żarnik poza punktem ogniskowym, wiązka światła zbyt krótka

Ilustracja 3: zła geometria żarówki — żarnik poza punktem ogniskowym, oślepiające światło

Ten typ żarówki często ma również szczególnie mocną lub błyszczącą powłokę, a napis na opakowaniu obiecuje bardzo wysoką temperaturę barwową. Niestety niewiele osób zwraca uwagę na to, że oświetlenie może być nieskuteczne lub, w najgorszym razie, żarówka może emitować niebezpieczne, oślepiające światło.

Spojrzenie z góry na wiązkę światła

Różnice w światłach mijania można zaobserwować z góry. Z tej perspektywy widać asymetryczny rozkład światła, które reflektor emituje na drogę. Jest to bardzo dobry sposób na porównanie zasięgu wiązek światła emitowanych przez różne żarówki.

Ilustracja 4: oświetlanie drogi za pomocą dobrej standardowej żarówki H7

Ilustracja 5: oświetlanie drogi za pomocą bardzo złej standardowej żarówki H7

Na ilustracjach przedstawiono porównanie dobrej standardowej żarówki H7 z bardzo złą. Zła żarówka „zniekształca” wiązkę światła tak, że nie da się zaobserwować charakterystycznego asymetrycznego rozkładu światła. Ponadto nie można tego skorygować przez regulację reflektora. W takiej sytuacji różnica w zasięgu przy zewnętrznej krawędzi drogi wynosi ponad 50 m — w poważnych przypadkach może to oznaczać brak czasu na właściwą reakcję. W porównaniu z silniejszym światłem z żarówki X-tremeVision różnica jest jeszcze większa.

Dlaczego złe żarówki są oznaczone symbolem E?

Nadal istnieje problem polegający na tym, że niektóre żarówki są oznaczane symbolem E, a bardzo słabo wypadają w testach porównawczych.

Zanim żarówka zostanie zatwierdzona, producent musi przeprowadzić test na pięciu egzemplarzach w laboratorium, a następnie wystąpić o zatwierdzenie do odpowiednich władz w kraju członkowskim ECE. Niestety później jedynie na producencie spoczywa odpowiedzialność za zagwarantowanie, że dalsza produkcja będzie dostarczać produkty, które dorównają produktom zatwierdzonym na początku. Jest to nazywane „zgodnością produkcji” i wielu tanich dostawców nie spełnia tych standardów w toku dalszej produkcji.

Podsumowując, w przypadku części mających wpływ na bezpieczeństwo, takich jak żarówki samochodowe, możemy jedynie doradzić wybieranie produktów markowych producentów, którzy dostarczają również oryginalne wyposażenie. Wówczas można zgrzeszyć co najwyżej nadmiarem ostrożności.